Lastik Sözlüğü
+7 DERECE
Otomobil Kış lastiklerinin kullanımında en iyi performansı vermeye başladığı ortam sıcaklığını ifade eder.
AQUA PLANING
Sürüş esnasında yol yüzeyinde bulunan su birikintilerinden geçerken lastik ile yol yüzeyi arasında su filmi oluşması ile lastiğin yol ile temasının kesildiği durumu ve bu esnada lastik direksiyon hakimiyetinin kaybolduğunu ifade eder. 50 km/s hız ile birikintisinden geçilirken lastiğin yol ile temas ettiği alan lastiğin statik (durağan) yere basar alanına yakınken 100 km/s sürat hızında bu temas alanının neredeyse % 80-90’ını kaybeder.
ASİMETRİK DESEN
Lastik deseninin iç ve dış kısımlarının birbirinden farklı olduğu desen tipidir. Farklı desen tiplerinden elde edilen kazanımların aynı anda optimum olarak kullanılabilmesine olanak tanır.
ÇELİK
Lastik tipine bağlı olarak, karkasında, yere basan sırt bölümünde ve topuğunda kullanılan muhtelif çapta ve özelliklerde çelik tel.
DESEN
Lastiğin kullanılacağı araç, yol, yük ve kullanım amacı gibi farklı kriterlere göre düzenlenmiş sırt şekilleri.
DİŞ
Lastik sırtında yer alan ve aracın yola tutunmasını sağlayan yükseltiler.
DİŞ DERİNLİĞİ
Lastik sırtında yer alan dişlerin, en alçak noktaya göre olan yüksekliği. Lastik tip, desen ve kullanım amaçlarına göre değişiklik gösterebilir.
DOĞRU LASTİK KULLANIMI
Araç üreticisi tarafından aracın dizaynı aşamasında o araca takılmasını öngördüğü ve uygun hava basıncı ile aracı en doğru ve uygun şekilde taşıyacağı düşünülen lastik ebadının ve mevsimine uygun (yazlık/kışlık) lastik tipinin kullanılmaya devam edilmesi.
DÖRT MEVSİM LASTİĞİ
Tüm mevsimlerde kullanılmak üzere dizayn edilen, ancak yaz ve kış mevsimleri arasındaki sıcaklık farklarının çok yüksek olmadığı, aynı zamanda aşırı kar yağışı / buzlanma gibi koşulların olmadığı bölgelerde tercih edilmesi gereken lastik türü. Dört mevsim lastiklerin performansları ne yaz lastikleri gibi çok sıcakları ne de kış lastikleri gibi çok soğukları karşılayamayacağı için ara geçişlerin olduğu bölgelerde tercih edilmelidir.
DÜZENSİZ AŞINMA
Lastiğin; jant, araç mekanik ayarları / arızaları, balans gibi teknik ayarsızlıklar, ani fren, agresif sürüş ve yarış halinde slalom yaparak kullanılması nedeniyle sırt ya da omuzdaki desenlerin eşit ve uygun olmayan veya hızlı bir biçimde aşınması.
ENDÜSTRİYEL LASTİK
Yük kaldırıcı, forklift benzeri araçlar tarafından kullanılan havalı ya da dolgu lastik.
F1 LASTİĞİ
Çok yüksek sürat ve ısılarda en az performans kaybı ile ihtiyaçları karşılayan F1 araçlar için üretilen özel lastikler.
GERİ KAZANIM
Atık haline gelmiş lastiklerin yapımında kullanılan hammaddelerin belli teknolojiler kullanılarak yeniden kullanılır hale getirilmesi ya da çimento fabrikalarında ısı enerjisine dönüştürülmesi.
HAFİF TİCARİ ARAÇ LASTİĞİ
Düşük tonajlı (3.500 kg.’dan hafif) ancak ticari amaçla üretilmiş araçlarda kullanılan lastikler.
HIZ ENDEKSİ
Lastiklerin ebat, tip ve karkasını ilgilendiren ve taşıyabileceği maksimum yük altında yapabileceği maksimum hızı belirleyen semboldur. Harf ve bazı özel lastiklerde harf ve numara içerir.
İÇ LASTİK
Konvansiyonel (tube type) lastiklerin şişirilmesinde kullanılan ve havayı muhafaza eden dış lastiğin içine konan ürün.
JANT (TUBELESS)
Jant ile lastiğin iç yüzeyi arasında kalan havanın jant üzerinde yer alan conta ile sızdırmazlığın sağlandığı 3 bileşenden oluşan jant tipi. Lastik + Jant + Supap.
JANT (TUBE TYPE)
Lastiğin janttan çıkmasını önlemek amacıyla çember ile lastik dış yüzeyden (tek topuktan) sıkıştırılır. 2 parçalı ve 3 parçalı jantlar kullanılır.
KAPLAMA LASTİK
Karkas yapısı kullanılabilir özelliğini muhafaza eden, ancak diş derinliği yasal sınırlarda olan kullanılmış bir lastiğin taban yüzeyinin düzgünleştirilmesi amacıyla aşındırılması ve özel yapıştırıcı ve şerit desen ya da malzeme ile sıcak ya da soğuk kaplama işlemine tabi tutularak yeniden sırt geçirilmesi ile kullanılır hale getirilmesi sonucu oluşan lastik.
KAPLAMA SICAK
Klasik yöntemlerle işlenen karkasın, desensiz olarak üretilmiş kaplama kauçuğu ile kaplanması ve preslerde belli ısılarda pişirilerek kaplanmış lastik.
KAPLAMA SOĞUK
Mevcut yapısı kullanılabilir özelliğini muhafaza eden Karkasın işlenmesi ve sonrasında önceden desenli olarak üretilen kaplama kauçuğunun karkasa geçirilmesi ve otoklavlarda uygun ısıda pişirilmesi ile kaplanmış lastik.
KARKAS
Lastiği, içerisine konan hava ile birlikte dik tutan ve yük taşıma, fren, hız gibi faktörlere cevap vermesini sağlayan, tabandan ve dönüşlerde omuzlardan ve yanaklardan gelen darbeleri / yükleri eşit dağıtmaya çalışan çatı/yapı.
KAUÇUK/ DOĞAL
Lastiğin üretiminde kullanılan ve lastik tipine göre kullanım miktarı farklı olabilen Kauçuk Ağacından elde edilen doğal ürün.
KAUÇUK/ SENTETİK
Lastiğin üretiminde kullanılan ve lastik tipine göre kullanım miktarı farklı olabilen ve petrolden elde edilen ürün.
KIŞ LASTİĞİ
+7 derecenin altındaki sıcaklıklarda sertleşmediğinden dolayı, performans kaybetmeden hizmet etmeye devam eden, sırt hamur karışımı, sırt deseni ve diş derinliği bu doğrultuda dizayn edilmiş lastik türüdür. Kılcal desen yapısı sayesinde kar ile kar, çamur ile çamur ‘un birbirine tutunmasını sağlayarak çekişi arttıran lastik tipidir
KIZAKLAMA
Aqua Planing ile aynı anlamda kullanılır ve lastiğin yüksek hızda su birikintisine girmesi sonucu yol ile arasında su tabakası oluşması nedeniyle aracın kayma eğilimine girmesi.
KOLAN
Tube type/iç lastikli lastiklerde iç lastik ile jant arasına konan ve iç lastiğin zarar görmesini önleyen kauçuk karışımından yapılmış halka.
KONVANSİYONEL LASTİK
Kullanıldığı malzeme ve tekniği itibariyle çağdaş usulleri kullanmayan daha çok iç lastikle birlikte kullanılan radyal olmayan lastik.
KORD BEZİ
Lastik üretiminde kullanılan muhtelif ürünlerin üretiminde kullanılan sentetik iplikten üretilmiş dokuma/tekstil.
LASTİĞİN SAKLANMASI
Yeni ya da bir süre kullanılmayacak lastiklerin, saklama koşullarının doğru olmaması sonucu kimyasal, ve diğer ortamlardan zarar görmesini önleyici şekilde muhafaza edilmesi.
LASTİĞİN KESİT GENİŞLİĞİ
Lastiğin uygun test jantında şişirilip şartlandırıldıktan sonra lastiğin iki yanağının dıştan dışa genişliğinin milimetre cinsinden ifadesidir.
LASTİĞİN KESİT ORANI
Araç üreticisinin araç hızı ve fren tutma yeteneği arasındaki dengeyi sağlama adına fren balatalarını daha geniş şekilde kullanması sonucunda, lastiğin de jant çapının daha büyük olması gerektiğinden, toplam çap fazla etkilenmeden bu ayarlamanın yapıldığı durumu ifade eder, kesit genişliğinin toplam çap’a oranıdır.
LASTİK
Araç ile yol arasında, aracın yol almasını, durmasını, yük ve yolcu taşımasını sağlayan yol, hız, sürücü ve yük özelliklerine cevap verebilen petrol ve doğal hammaddelerden üretilmiş, yuvarlak ve iç lastiksiz veya iç lastikli olarak, basınçlı havayı muhafaza ederek kullanılan ürün.
LASTİK BALANSI
Sürüş esnasında, araç altında dönme eylemini gerçekleştiren lastik, jant ve aracın yürüyen aksamı parçalarından herhangi biri veya birçoğundan kaynaklanan dengesizliklerin, gerekli yerlere ağırlık takılması sureti ile dengelenmesi işlemidir.
LASTİK BASINÇ GÖRÜNTÜLEME SİSTEMİ/TPMS
Lastik Basıncı Görüntüleme Sistemi (TPMS), lastiklerin içerisindeki hava basınçlarını göstermek için tasararlanan elektronik bir sistemdir. Bazı üst segment araçlarda önemli diğer bilgilerin (lastik anlık sıcaklığı vb.) de görüntülenmesini sağlamaktadır. Bir veya daha fazla lastikte basınç kaybı olması durumunda TPMS sistemi gösterge panelinde alarm vererek sürücüyü uyarmaktadır. Sistem ölçmüş olduğu basınç verisini kontrol ünitesine aktarır. Araç içi görüntüleme düzenine göre; sürücü gerçek basınç değerini ekranda anında okuyabilir veya bir tuş yardımı ile basıp gösterge paneline getirebilir ya da sadece düşük basınç anında alarm uyarısını alabilir.Bu şekilde lastik içerisindeki anlık veya kademeli basınç kayıplarını direk olarak ekrana yansıtır.
LASTİK ETİKETİ
Lastiğin sırtına yapıştırılan ve Islakta yol tutuş, yakıt tasarrufu ile ilgili olan Yuvarlanma direnci ve dış Gürültü ile ilgili kriterlere karşı lastiğin durumunu belirleyen belge.
LASTİK ETİKETİ / GÜRÜLTÜ
Lastik etiketi üzerinde yer alan etiketin bir kriteri olup, lastiğin dış ortamda yarattığı gürültüyü dB (decibel:ses şiddet birimi) olarak ifade eder.
LASTİK ETİKETİ/ ISLAK ZEMİNDE YOL TUTUŞ
Lastik etiketi üzerinde yer alan etiketin bir kriteri olup, lastiğin ıslak yolda fren tutma kriterine göre kabiliyetinin seviyesini belirler.
LASTİK ETİKETİ / YUVARLANMA DİRENCİ
Lastik etiketi üzerinde yer alan etiketin bir kriteri olup, lastiğin dönmeye karşı gösterdiği direncin ne kadar düşük ya da yüksek olduğunu belirler, (düşük olması sonucu yakıt tasarrufu sağlanır).
LASTİKTE HAVA
Lastiğin üzerindeki aracı, yükü ya da insanı taşımasını sağlayan lastik içine basılan ve lastiğin dik durmasına yardımcı olan araç ve lastik üreticileri tarafından azami ve uygun miktarları belirlenen hava miktarı.
NYLON
Lastiğin karkasının oluşturulmasında kullanılan sentetik bir iplik ve bundan dokunmuş tekstil.
OLUK
Lastiğin sırtındaki dişlerin arasında kalan alçak bölümler olup, su hava ve ısı tahliyesini sağlar.
OMUZ
Lastiğin sırtı ile yanağı arasında kalan ve daha çok dönüşlerden etkilenen bölüm.
ORİJİNAL EBAT
Araç üreticisi tarafından aracın dizyanı aşamasında o araç için uygun olarak seçilmiş lastik ebadı.
ÖN DÜZEN AYARI
Tekerleklerin duruş açılarının, aracın fabrika ayarlarına getirilmesi işlemidir. Lastiğin yere düzgün basmasına, dolayısı ile lastiğin yol tutuşuna, aşınma şekline, kullanım ömrüne ve yakıt tüketimine etkisi vardır.
RADYAL LASTİK
Karkası oluşturan çelik ya da tekstilin lastiğin hareket yönüne 90 derece açı ile yerleştirilmesi sonucu oluşan ve daha esnek yanak ve sert sırt etkisi ile tutunması ve konforu artırılmış lastik türü.
RFT / PATLASA DA GİDEN LASTİK (RUN FLAT TYRE)
H2E tipi özel jant ile kullanılan, lastiğin içinde yer alan ilave kauçuk desteğine sahip, lastiğin patlaması halinde jantın lastiği parçalamasını ve janttan çıkmasını önleyen ve dolayısıyla araç üreticisi tarafından belirlenmiş belirli bir hızda ve maksimum 80 km. mesafe koşuluna uyulması halinde güvenli bir şekilde kullanılabilen bir lastik türü.
SIRT
Lastiğin desenli ve yere basan bölümü.
STEPNE
Yedek lastik. Ya kullanılan lastiğin aynısı ya da kısa süre ve düşük hızda kullanılan daha küçük ebattaki lastik.
SU TAHLİYESİ
Lastiğin sırt ve omuzlarında bulunan diş ve kanallar aracılığıyla lastik ile yol arasında sıkışan suyun dışarı atılması durumu.
SUPAP
Tubeless lastiklerde doğrudan janta monte edilen, tube type lastiklerde iç lastik üzerinde bulunan ve lastiğin içine hava gönderilmesini sağlayan, içeri giren havaya izin veren ancak havanın dışarı kaçmasını önleyen parça.
TOPUK
Lastiğin janta oturmasını sağlayan ve lastiğin jant ile birlikte hareket ederek aracın her türlü hareketini sağlamasına yarayan lastik bölümü. Çelik kullanılarak yapılır ve aracın taşınmasını sağlayan ana bölümdür. Tubeless lastiklerde havanın dışarı kaçmasını önleyecek şekilde üretilen jant ile birlikte hava tutma fonksiyonunu yerine getirir.
TUBELESS LASTİK
İç lastik kullanılmadan hava ile şişirilen ve havayı içinde muhafaza edecek şekilde üretilmiş lastik.
UYGUN LASTİK
Aracın teknik özelliklerine uygun ebatta ancak taşınan yük ve kullanılan hava ve ortama uygun desen yapısına sahip lastik.
ÜRETİM TARİHİ
Lastiğin üretildiği tarih olup lastik yanağında üretildiği hafta ve yılın son iki rakamı kullanılarak belirtilir.
WRC LASTİĞİ
Yapılan yarışın özellikleri nedeniyle F1 lastikleri gibi özel üretim metotları, malzemeler ve desenler kullanılarak üretilmiş sadece bu amaçla tüketilen lastikler.
YANAK
Lastiğin topuğu ile omuzu arasında yer alan ve aracın taşınmasında en önemli görevi üstlenirken esnek yapısı nedeniyle konfor da sağlayan bölümü.
YAZ LASTİĞİ
Kış koşulları hariç, araç üreticisi tarafından aracın fabrika çıkışından itibaren kullanması uygun görülen ebattaki lastik.
YEŞİL LASTİK
Lastiğin doğaya olası zararlarını azaltacak doğal hammadde kullanılarak üretilen ve silika nedeniyle azalan yuvarlanma direnci sonucu hem yakıt tasarrufu sağlayan hem de karbondioksit salınımını azaltan lastik türü.
YOL TUTUŞU
Bir aracın gideceği yolda tutunmasını, dönüşlerde, frenleme ve hızlanmalarda sürücünün isteklerine ve yolda kalmaya cevap veren lastik tavrı.
YUVARLANMA DİRENCİ
Lastiğin motor gücü tarafından aracın ileri ya da geri gitmesi sırasında dönmeye karşı gösterdiği dirençtir. Bu direncin yüksek olması daha fazla motor gücüne dolayısıyla yakıta olan ihtiyacı arttırken direnci düşük lastikler de yakıt tasarrufu sağlanır.